Wednesday, November 01, 2006

Lumang Testamento at ang Tagaytay 5

Ilang-Ilang D. Quijano
Pinoy Weekly, Vol. 5 Isyu 32
Agosto 16 2006

“Ipagtanggol mo ang di makalaban, ipaglaban ang kanilang karapatan. Ipahayag mo nang malinaw ang katotohanan at katuwiran, at igawad ang katarungan sa api at mahirap.”

Nakapaskil sa 5 x 6 metrong selda ng tinaguriang Tagaytay 5 ang mga nasabing kataga mula sa Aklat ng Kawikaan sa Lumang Testamento ng Bibliya. Noong una’y ikinatuwa ng mga pulis ang paghingi ng Bibliya ng mga kilalang detenidong pulitikal. Ngunit ayon sa Tagaytay 5, nainis ang kanilang mga bantay nang magbasa na sila mula sa Lumang Testamento ng mga ehemplo ng hustisya at paggalang sa karapatang pantao na sa kanila’y ipinagkakait ng gobyernong Arroyo.

Higit 100 arawMahigit 100 araw nang nakadetine sa Camp Vicente Lim sa Calamba, Laguna, ang limang magsasaka mula sa Cavite na dinukot sa Tagaytay City noong Abril 28. Binabaybay nina Axel Pinpin, Riel Custodio, Aristides Sarmiento, Michael Masayes at Enrico Ybañez ang haywey nang harangin sila ng 30 elemento ng PNP (Philippine National Police) at Philippine Navy.

Matapos tortyurin at ipiit nang incomunicado nang pitong araw, sinampahan sila ng kasong rebelyon at ipinrisinta sa Camp Crame bilang mga umano’y miyembro ng NPA (New People’s Army) na nagbabalak maghasik ng gulo sa kilos-protesta noong Mayo 1, Araw ng Paggawa.
Mariing itinatanggi ng Tagaytay 5 na sila’y mga NPA. Sina Pinpin, Custodio, at Sarmiento ay mga kasapi’t lider ng Kamagsasaka-Ka (Katipunan ng mga Magsasaka sa Kabite) at CFCC (Cavite Farmers Consultative Council), habang sina Masayes at Ybañez ay mga ordinaryong magsasaka. Inihayag din nina Cavite Rep. Crispin Remulla, Quezon Rep. Lorenzo Tañada III, at dating Sen. Wigberto Tañada. Sr. ang pagkakakilanlan sa Tagaytay 5 bilang mga sibilyan.

Di makataong pagtrato

Matapos ang mahigit tatlong buwan ng anila’y ilegal na pagkakakulong, mataas pa rin ang moral ng Tagaytay 5, sa kabila ng ibayong pisikal, emosyonal at sikolohikal na paghihirap na kanilang dinaranas.

Partikular na mapait ang trahedyang sinapit ni Ybañez. Namatay ang kanyang asawa sa sakit na leukemya noong Hulyo 15. Hanggang ngayon, naghihinakdal si Ybañez sa aniya’y kawalan ng “pusong makatao” ng Police Regional Office 4 RIID (Regional Investigation and Intelligence Division). Hindi pumayag ang RIID na dalawin ni Ybañez sa ospital si Gng. Marie Ybañez na mabilis na dumausdos ang kalusugan buhat nang makulong ang asawa.

“Kapag naiisip ko ang misis ko, doon napatak ang luha ko. Kaparis kahapon (Agosto 6), dumating yung dyaryo (Philippine Daily Inquirer na may artikulo hinggil sa Tagaytay 5). Pumatak na lamang yung luha ko, doon lang ako sa sulok, masama ang loob. Kung may sakit ako sa puso, siguro ako’y namatay na rin,” naghihimutok na kuwento ni Ybañez.Isa rin sa mga inirereklamo ng Tagaytay 5 ang hindi pagbibigay sa kanila ng oras para sa pagpapaaraw at ehersisyo. “Hindi kami mapuputi, mapuputla kami,” biro ni Sarmiento.

May malaking pagkakasunog o burn wound si Sarmiento, na nakuha sa proseso ng pagdakip—nadiin ang kanyang binti sa mainit na bakal ng sinasakyang van. Hindi gumagaling ang sugat dahil sa aniya’y pagpapabaya ng PNP. Inabot ang RIID ng 44 na araw bago ipatupad ang utos ng korte na patingnan sa ospital ang sugat ni Custodio. Hanggang ngayon, hindi pa rin ipinapakita sa kanya ang resulta ng x-ray at blood test.

Pabago-bago rin umano ang oras ng dalaw. Madalas, pinaaalis na ang mga bisita matapos lamang ang 10 hanggang 15 minuto ng dalaw. Ipinaglalaban ng Tagaytay 5 ang makatuwirang dalaw dahil humuhugot lamang sila ng lakas mula sa kanilang mga kapamilya, tagasuporta, at siyempre, sa mga magsasakang kanilang tinutulungan.

Anila, agad naramdaman ng mga magsasaka sa Cavite ang epekto ng pagkawala ng kanilang mga lider sa samu’t saring agraryong kasong ipinaglalaban. “Yung mga magsasaka na dumalaw dito, umiiyak ‘yan, paano na raw yung magiging laban. Yung iba natakot. Pero pagkatapos ng ilang linggo, nakabawi rin naman yung kilusang magsasaka,” sabi ni Custodio.

Gayunpaman, masama ang loob ng mga magsasaka sa PNP na umano’y tumangay sa P800,000 na hawak ng Tagaytay 5 nang sila ay madakip. Kinita ng mga magsasaka ang nasabing pera mula sa isang proyektong kabuhayan. Katulong ang grupong Shuswap Association for the Promotion of Eco-Development sa Canada, ibinebenta ng CFCC sa abroad ang produkto ng mga magsasaka katulad ng kapeng barako at muskobado. Ngayon, ayon kay Custodio, nabubulok ang produkto ng mga magsasaka dahil naantala ang kanilang proyekto.

Gawa-gawang kaso

Binatikos ng Tagaytay 5 ang anila’y pag-imbento ng gobyernong Arroyo ng kaso laban sa kanila upang mapatunayan ang umano’y Kaliwa-Kanang sabwatan para mapatalsik ang pangulo sa puwesto. Bahagi umano ito ng opensibang ligal na inilulunsad ng gobyerno sa mga tinatagurian nitong mga kaaway ng estado sa ilalim pa rin ng Oplan Bantay Laya, programang kontra-insurhensiya na puntirya ang miyembro ng mga progresibong organisasyon.

Sinabi ng Tagaytay 5 na ginising at pinilit ng PNP ang assistant city prosecutor, na hindi man lang sila kinuwestiyon, para gawin ang umano’y “moro-moro” na inquest noong gabi ng Mayo 2. Sa kasalukuyan, hindi pa inilalabas ng Tagaytay Regional Trial Court ang resulta ng premilinary investigation hinggil sa Tagaytay 5. Sa kabila nito, isinailalim na sa arraignment o pagbasa ng sakdal ang mga lider- magsasaka noong Agosto 14.

Ayon sa abogado ng Tagaytay 5 na si Jose Manuel Diokno, walang pruweba ang gobyerno na sangkot ang mga magsasaka sa armed conspiracy to overthrow the government. Itinanim lang umano ng pulisya ang mga armas na umano’y nahuli sa kanila. At kung hindi man ito itinanim, dapat lang umano silang kasuhan ng illegal possession of firearms at hindi ng rebelyon. Ang rebelyon ay walang piyansa o isang non-bailable offense.

Kasalukuyang iniimbestigahan ng Commission on Human Rights ang kaso ng pagtortyur sa Tagaytay 5. Kamakailan, binisita sila ni Sen. Jamby Madrigal para magbigay ng suporta.
Tapat sa sumpaPinapalipas ng Tagaytay 5 ang kanilang oras sa pamamagitan ng pagbabasa—bukod sa Lumang Testamento, nariyan ang mga dyaryo, history books, at nobela. Kumakanta rin sila at gumagawa ng mga tula paminsan-minsan. Isang tula, pinamagatang “Order ni Sir” at tungkol sa buhay-preso, ang kolektibong ginawa ng grupo at binasa nang malakas sa kanilang mga bantay.

Hiling ni Ybañez, “Panawagan ko lang sa ating presidente (Arroyo) na kaming Tagaytay 5 ay palayain na dahil sa totoo naman, kami talaga ay hindi mga NPA. Hindi ko iniisip na pabagsakin ang kanyang gobyerno. Basta ang akin ay kung papaano maghanapbuhay sa pang-araw-araw, kung paano magtapos ang aking mga anak.”

Samantala, malinaw kay Pinpin na kanyang mga prinsipyo ang pilit na sinisiil ng gobyernong Arroyo na sa pinakamarahas ay pumapatay sa mga kapwa-aktibista. Ngunit nanghihina man ang katawan sa loob ng maliit na selda, lalo namang tumitibay ang kanyang paninindigan. Aniya, “Tapat kami sa aming sumpa na ipagpapatuloy ang laban hangga’t kakayanin namin sa anumang pamamaraan. Nasa loob man ng bilangguan, nasa kalsada man o sa anupamang larangan, tuluy-tuloy pa rin ang pakikibaka ng mamamayang Pilipino.”

0 Comments:

Post a Comment

<< Home