Nicole: Dignidad at kinabukasan
Ilang-Ilang D. Quijano
Pinoy Weekly, Vol. 5 Isyu 27
Hulyo 12 2006
Halos apat na oras kada araw simula nang mag-umpisa ang pagdinig sa Subic Rape Case noong Abril, humaharap sa korte si Nicole (hindi tunay na pangalan), ang babaeng umano’y ginahasa ng mga sundalong Kano.
Nakaupo siya ilang metro lang ang layo mula kay Lance Cpl. Daniel Smith, ang sundalong akusado sa rape, at kina Lance Cpl. Dominic Duplantis at Keith Silkwood at Staff Sgt. Chad Carpentier, na umano’y pawang nag-udyok kay Smith habang ginagahasa ang 22-anyos na si Nicole sa loob ng isang van.
Trauma at tapang ni ‘Nicole’
Sa sala ni Judge Benjamin Pozon sa Makati RTC (Regional Trial Court), pinakikinggan niya ang testimonya ng prosekyusyon. Kabilang dito ang pagsariwa ng iba’t ibang saksi sa mga pangyayaring naganap noong gabi ng Nobyembre 1, 2005, petsa ng sinasabing krimen. Maging ang mga testigong umatake sa kanyang pagkatao at kredibilidad, tinitiis niya.
Noong Hulyo 6, ibinigay ni Nicole ang sarili niyang testimonya. Limang beses umiyak ang biktima habang isinasalaysay ang mga pangyayari na dumulo sa umano’y panggagahasa. Sa mahigit tatlong oras na pagdinig, dalawang beses humingi ng recess ang prosekyusyon para si Nicole ay makalma ng kanyang ina at therapist. Ibayong hirap para kay Nicole ang pagtestigo. Nang dumating ang kanyang salaysay na puntong si Smith ay ”nakapatong” sa kanya ”hinahalikan-halikan” na siya, tuluyan nang naudlot ang pagsasalita ng biktima. Ipinagpaliban ng huwes ang pagdinig sa susunod na araw.
Kinabukasan, hindi nakasipot si Nicole sa korte. Inihayag ni Dr. June Pagaduan-Lopez, therapist ni Nicole, na may severe traumatic stress syndrome ang kanyang pasyente at kailangan nitong magpahinga bago maipagpatuloy ang testimonya.
Ang nasabing stress ay dulot ng pagsasalaysay sa mga pangyayaring traumatic na halos katumbas na rin ng pag-relive o muling pagdanas sa mga ito. Karaniwang kinakikitaan ng ganitong stress ang mga biktima ng karumal-dumal na krimen.VFA, ’di makatao’
Ngunit ayon kay Dr. Lopez, maaaring mas malala ang stress na dinaranas ngayon ni Nicole dahil sa abnormal ang iskedyul na itinakda ng korte para sa paglilitis ng kaso.
Sa ilalim kasi ng VFA (Visiting Forces Agreement), kailangang matapos sa loob ng isang taon ang paglilitis ng anumang kaso na kinasasangkutan ng mga sundalong Kano sa loob ng teritoryo ng Pilipinas. VFA ang kasunduang militar sa pagitan ng Estados Unidos at Pilipinas hinggil sa pagsasanay ng mga sundalong Kano sa bansa.
”Masyadong hectic yung schedule na in-impose sa atin (ng korte), at nangyayari ’yan dahil sa VFA. I think it’s very inhuman. Maski sa abroad, hindi minamadali yung ganitong mga kaso. The only ones getting advantage ay yung mga akusado,” sabi ni Dr. Lopez.
Matagal nang ipinapanawagang ibasura ang VFA ng mga mamamayang tutol sa presensiya ng mga sundalong Kano sa bansa. At ngayong lumutang ang Subic Rape Case, naging kongkreto ang mga maka-isang panig na probisyon ng kasunduang pabor sa US. Bukod sa napakaigsing panahon para litisin ang kaso laban sa mga sundalong Kano, hindi rin pinapayagang mapailalim sa kustodiya ng gobyerno ng Pilipinas ang mga dayuhang akusado.
”Mahirap para kay Nicole na makita sila (ang mga akusado) na okey lang, na hindi nakakulong at (sa halip ay) nakakatanggap pa ng special treatment,” sabi ni Ryan Nicolas, kapatid ni Nicole na palaging dumadalo sa pagdinig bilang suporta sa kanyang pamilya.
Dalawang beses isang linggo, si Nicole ay tine-therapy ni Dr. Lopez, isang batikang psychiatrist ng mga babaeng biktima ng pang-aabuso. Ngunit simula nang halos araw-araw na pagdinig, naging madalang na ang kanilang mga session. Nangangamba si Dr. Lopez na hindi sapat ang panahon para ma-debrief o maiproseso ni Nicole ang mga nangyayari. Mahalaga ang debriefing para masiguro ang emotional stability o emosyonal na kapanatagan ng isang biktima.
Serbisyo sa bansa
Gayunpaman, hanga si Dr. Lopez, at maging ang mga kapamilya at abogado ni Nicole sa naipamalas nitong kakaibang tapang sa pakikipaglaban.
”Palagay ko, nagpapakita siya ng lakas. Hindi madaling mapasalang sa witness stand. Kung mahirap yun para sa isang ordinaryong saksi, paano pa para sa isang biktima,” ani Atty. Evalyn Ursua hinggil sa unang araw ng pagtestigo ng kanyang kliyenteng si Nicole.
Inihahanda ng mga abogado si Nicole para sa mas malupit na cross-examination ng panig ng mga akusado. Inaasahang tatangkain ng mga abogado ng prosekyusyon na wasakin ang kanyang kredibilidad.
Payo ni Atty. Ursua kay Nicole, huwag siyang magpapadala sa mga theatrics o madramang taktika ng depensa na ang tanging layon ay sirain ang kanyang kumpiyansiya.
Halimbawa, pinansin ng depensa na si Nicole ay “hindi umiyak” nang ituro niya ang akusadong si Smith, na tila ba kailangan siyang lumuha sa ganoong pagkakataon. Ayon kay Atty. Ursua, isa itong malinaw na panliligalig. Marami umanong emosyon na nararamdaman ang isang biktima, kabilang ang galit na ipinakita ni Nicole nang tumaas o umigting ang kanyang boses at manlisik ang mata nang ilang beses sa kanyang testimonya. Hindi nasusukat ang kredibilidad ng biktima sa pag-iyak o hindi-pag-iyak, ayon sa abogado ni Nicole.
Bago ito, si Nicole ay dumanas na ng paulit-ulit na atake sa kanyang pagkatao, hindi lamang sa mga pagdinig, kundi maging sa masmidya at opinyong publiko. Halimbawa, napaiyak umano si Nicole nang mabasa ang istorya sa front page ng isang kilalang diyaryo na may ulong ”Nicole wants to have more sex.” Ito ay batay sa pahayag ng isang US investigating officer na iprinisentang testigo.
Ani Dr. Lopez, binabalikat ni Nicole ang bigat ng paghuhusga ng isang lipunang may pyudal na tendensiyang ”to blame the victim” o manisi sa biktima, partikular sa mga kaso ng panggagahasa. Ito ang dahilan kung bakit naoobliga si Nicole na magsalita sa harap ng publiko at ipagtanggol ang sarili, gaano man ito ka-traumatic.
Dapat din umanong kilalanin si Nicole at ang kanyang pamilya na nagdesisyong ipaglaban ang kaso, bagay na hindi madali. Bukod sa hirap na kaakibat ng simpleng paglalantad, malaki ang pulitikal na implikasyon ng kaso. Sa pagpupursige nila, kinakalaban din ng pamilya ni Nicole ang US, pinakamakapangyarihang gobyerno sa daigdig na may kakayahang magmando sa sarili nating gobyerno.
”Ang lakas ng loob ni Nicole ang kanyang ambag sa lipunang Pilipino. Napakadaling tumahimik na lang siya at magpabayad. Pero ipinakita niya na ang pakikipaglaban para sa hustisya ay paglilingkod sa bayan,” sabi ni Dr. Lopez.
Epektibong therapyBagaman tumanggi si Dr. Lopez na magbigay ng detalye hinggil sa therapy na pinagdadaanan ni Nicole dahil sa kanilang confidentiality agreement, sinabi niya na unti-unti nang napapangibabawan ni Nicole ang galit-sa-sarili na siyang pinaka-una at karaniwang nararamdaman ng mga biktima ng panggagahasa.
Nakatulong umano ang pagharap ni Nicole sa mga akusado para sa kanila maituon ang nasabing galit, na siyang nararapat, at hindi sa sarili o sa mga mahal sa buhay na walang kinalaman sa krimen.
Sa ngayon, ang buong suporta ng pamilya at mga kaibigan ni Nicole ang pinaka-epektibong therapy para sa biktima.
Malaking tulong din umano ang mga grupong pangkababaihan, mga ordinaryong sibilyan, at iba pang sektor na nagpipiket sa harap ng korte, dumadalo sa mga pagdinig, at gumagawa ng mga aktibidad para ihayag ang kanilang pagmamalasakit at pakikiisa kay Nicole.
Halimbawa, nagpiket sa labas ng Makati RTC sa araw ng testimonya ni Nicole ang isang grupo ng comfort women o mga babaeng ginahasa at ginawang sex slaves ng mga sundalong Hapon noong World War II. Ipinapakita ng mga support group na katulad nito na hindi nag-iisa si Nicole sa kanyang dinaranas na pang-aapi.
”Hindi lang ako ang makapagpapagaling sa biktima. (Sa tamang panahon), dapat sumama siya sa isang organisasyon na pareho ang ipinaglalaban. Sa ganitong paraan magiging constructive ang galit niya at magiging empowered siya,” ani Dr. Lopez.
Sa kabilang banda, si Nicole ay nasa bingit rin ng chronic post-traumatic stress disorder. Ito ay isang kondisyon na ang biktima ng panggagahasa ay hindi na makakabalik sa dating kumpiyansa at pagpapahalaga-sa-sarili.
Ang dignidad at kinabukasan ni Nicole – gaya ng dignidad at kinabukasan ng bansa — ay nakataya sa wastong takbo ng hustisya at sa sariling pagpapasya.
Pinoy Weekly, Vol. 5 Isyu 27
Hulyo 12 2006
Halos apat na oras kada araw simula nang mag-umpisa ang pagdinig sa Subic Rape Case noong Abril, humaharap sa korte si Nicole (hindi tunay na pangalan), ang babaeng umano’y ginahasa ng mga sundalong Kano.
Nakaupo siya ilang metro lang ang layo mula kay Lance Cpl. Daniel Smith, ang sundalong akusado sa rape, at kina Lance Cpl. Dominic Duplantis at Keith Silkwood at Staff Sgt. Chad Carpentier, na umano’y pawang nag-udyok kay Smith habang ginagahasa ang 22-anyos na si Nicole sa loob ng isang van.
Trauma at tapang ni ‘Nicole’
Sa sala ni Judge Benjamin Pozon sa Makati RTC (Regional Trial Court), pinakikinggan niya ang testimonya ng prosekyusyon. Kabilang dito ang pagsariwa ng iba’t ibang saksi sa mga pangyayaring naganap noong gabi ng Nobyembre 1, 2005, petsa ng sinasabing krimen. Maging ang mga testigong umatake sa kanyang pagkatao at kredibilidad, tinitiis niya.
Noong Hulyo 6, ibinigay ni Nicole ang sarili niyang testimonya. Limang beses umiyak ang biktima habang isinasalaysay ang mga pangyayari na dumulo sa umano’y panggagahasa. Sa mahigit tatlong oras na pagdinig, dalawang beses humingi ng recess ang prosekyusyon para si Nicole ay makalma ng kanyang ina at therapist. Ibayong hirap para kay Nicole ang pagtestigo. Nang dumating ang kanyang salaysay na puntong si Smith ay ”nakapatong” sa kanya ”hinahalikan-halikan” na siya, tuluyan nang naudlot ang pagsasalita ng biktima. Ipinagpaliban ng huwes ang pagdinig sa susunod na araw.
Kinabukasan, hindi nakasipot si Nicole sa korte. Inihayag ni Dr. June Pagaduan-Lopez, therapist ni Nicole, na may severe traumatic stress syndrome ang kanyang pasyente at kailangan nitong magpahinga bago maipagpatuloy ang testimonya.
Ang nasabing stress ay dulot ng pagsasalaysay sa mga pangyayaring traumatic na halos katumbas na rin ng pag-relive o muling pagdanas sa mga ito. Karaniwang kinakikitaan ng ganitong stress ang mga biktima ng karumal-dumal na krimen.VFA, ’di makatao’
Ngunit ayon kay Dr. Lopez, maaaring mas malala ang stress na dinaranas ngayon ni Nicole dahil sa abnormal ang iskedyul na itinakda ng korte para sa paglilitis ng kaso.
Sa ilalim kasi ng VFA (Visiting Forces Agreement), kailangang matapos sa loob ng isang taon ang paglilitis ng anumang kaso na kinasasangkutan ng mga sundalong Kano sa loob ng teritoryo ng Pilipinas. VFA ang kasunduang militar sa pagitan ng Estados Unidos at Pilipinas hinggil sa pagsasanay ng mga sundalong Kano sa bansa.
”Masyadong hectic yung schedule na in-impose sa atin (ng korte), at nangyayari ’yan dahil sa VFA. I think it’s very inhuman. Maski sa abroad, hindi minamadali yung ganitong mga kaso. The only ones getting advantage ay yung mga akusado,” sabi ni Dr. Lopez.
Matagal nang ipinapanawagang ibasura ang VFA ng mga mamamayang tutol sa presensiya ng mga sundalong Kano sa bansa. At ngayong lumutang ang Subic Rape Case, naging kongkreto ang mga maka-isang panig na probisyon ng kasunduang pabor sa US. Bukod sa napakaigsing panahon para litisin ang kaso laban sa mga sundalong Kano, hindi rin pinapayagang mapailalim sa kustodiya ng gobyerno ng Pilipinas ang mga dayuhang akusado.
”Mahirap para kay Nicole na makita sila (ang mga akusado) na okey lang, na hindi nakakulong at (sa halip ay) nakakatanggap pa ng special treatment,” sabi ni Ryan Nicolas, kapatid ni Nicole na palaging dumadalo sa pagdinig bilang suporta sa kanyang pamilya.
Dalawang beses isang linggo, si Nicole ay tine-therapy ni Dr. Lopez, isang batikang psychiatrist ng mga babaeng biktima ng pang-aabuso. Ngunit simula nang halos araw-araw na pagdinig, naging madalang na ang kanilang mga session. Nangangamba si Dr. Lopez na hindi sapat ang panahon para ma-debrief o maiproseso ni Nicole ang mga nangyayari. Mahalaga ang debriefing para masiguro ang emotional stability o emosyonal na kapanatagan ng isang biktima.
Serbisyo sa bansa
Gayunpaman, hanga si Dr. Lopez, at maging ang mga kapamilya at abogado ni Nicole sa naipamalas nitong kakaibang tapang sa pakikipaglaban.
”Palagay ko, nagpapakita siya ng lakas. Hindi madaling mapasalang sa witness stand. Kung mahirap yun para sa isang ordinaryong saksi, paano pa para sa isang biktima,” ani Atty. Evalyn Ursua hinggil sa unang araw ng pagtestigo ng kanyang kliyenteng si Nicole.
Inihahanda ng mga abogado si Nicole para sa mas malupit na cross-examination ng panig ng mga akusado. Inaasahang tatangkain ng mga abogado ng prosekyusyon na wasakin ang kanyang kredibilidad.
Payo ni Atty. Ursua kay Nicole, huwag siyang magpapadala sa mga theatrics o madramang taktika ng depensa na ang tanging layon ay sirain ang kanyang kumpiyansiya.
Halimbawa, pinansin ng depensa na si Nicole ay “hindi umiyak” nang ituro niya ang akusadong si Smith, na tila ba kailangan siyang lumuha sa ganoong pagkakataon. Ayon kay Atty. Ursua, isa itong malinaw na panliligalig. Marami umanong emosyon na nararamdaman ang isang biktima, kabilang ang galit na ipinakita ni Nicole nang tumaas o umigting ang kanyang boses at manlisik ang mata nang ilang beses sa kanyang testimonya. Hindi nasusukat ang kredibilidad ng biktima sa pag-iyak o hindi-pag-iyak, ayon sa abogado ni Nicole.
Bago ito, si Nicole ay dumanas na ng paulit-ulit na atake sa kanyang pagkatao, hindi lamang sa mga pagdinig, kundi maging sa masmidya at opinyong publiko. Halimbawa, napaiyak umano si Nicole nang mabasa ang istorya sa front page ng isang kilalang diyaryo na may ulong ”Nicole wants to have more sex.” Ito ay batay sa pahayag ng isang US investigating officer na iprinisentang testigo.
Ani Dr. Lopez, binabalikat ni Nicole ang bigat ng paghuhusga ng isang lipunang may pyudal na tendensiyang ”to blame the victim” o manisi sa biktima, partikular sa mga kaso ng panggagahasa. Ito ang dahilan kung bakit naoobliga si Nicole na magsalita sa harap ng publiko at ipagtanggol ang sarili, gaano man ito ka-traumatic.
Dapat din umanong kilalanin si Nicole at ang kanyang pamilya na nagdesisyong ipaglaban ang kaso, bagay na hindi madali. Bukod sa hirap na kaakibat ng simpleng paglalantad, malaki ang pulitikal na implikasyon ng kaso. Sa pagpupursige nila, kinakalaban din ng pamilya ni Nicole ang US, pinakamakapangyarihang gobyerno sa daigdig na may kakayahang magmando sa sarili nating gobyerno.
”Ang lakas ng loob ni Nicole ang kanyang ambag sa lipunang Pilipino. Napakadaling tumahimik na lang siya at magpabayad. Pero ipinakita niya na ang pakikipaglaban para sa hustisya ay paglilingkod sa bayan,” sabi ni Dr. Lopez.
Epektibong therapyBagaman tumanggi si Dr. Lopez na magbigay ng detalye hinggil sa therapy na pinagdadaanan ni Nicole dahil sa kanilang confidentiality agreement, sinabi niya na unti-unti nang napapangibabawan ni Nicole ang galit-sa-sarili na siyang pinaka-una at karaniwang nararamdaman ng mga biktima ng panggagahasa.
Nakatulong umano ang pagharap ni Nicole sa mga akusado para sa kanila maituon ang nasabing galit, na siyang nararapat, at hindi sa sarili o sa mga mahal sa buhay na walang kinalaman sa krimen.
Sa ngayon, ang buong suporta ng pamilya at mga kaibigan ni Nicole ang pinaka-epektibong therapy para sa biktima.
Malaking tulong din umano ang mga grupong pangkababaihan, mga ordinaryong sibilyan, at iba pang sektor na nagpipiket sa harap ng korte, dumadalo sa mga pagdinig, at gumagawa ng mga aktibidad para ihayag ang kanilang pagmamalasakit at pakikiisa kay Nicole.
Halimbawa, nagpiket sa labas ng Makati RTC sa araw ng testimonya ni Nicole ang isang grupo ng comfort women o mga babaeng ginahasa at ginawang sex slaves ng mga sundalong Hapon noong World War II. Ipinapakita ng mga support group na katulad nito na hindi nag-iisa si Nicole sa kanyang dinaranas na pang-aapi.
”Hindi lang ako ang makapagpapagaling sa biktima. (Sa tamang panahon), dapat sumama siya sa isang organisasyon na pareho ang ipinaglalaban. Sa ganitong paraan magiging constructive ang galit niya at magiging empowered siya,” ani Dr. Lopez.
Sa kabilang banda, si Nicole ay nasa bingit rin ng chronic post-traumatic stress disorder. Ito ay isang kondisyon na ang biktima ng panggagahasa ay hindi na makakabalik sa dating kumpiyansa at pagpapahalaga-sa-sarili.
Ang dignidad at kinabukasan ni Nicole – gaya ng dignidad at kinabukasan ng bansa — ay nakataya sa wastong takbo ng hustisya at sa sariling pagpapasya.
posted by ilangq at 5:56 PM
0 Comments:
Post a Comment
<< Home