Sunday, July 30, 2006

Magsasaka ng mundo kontra WTO: Pinagkaisa ng Kahirapan

Ilang Ilang D. Quijano
Pinoy Weekly Vol.5 No. 2
Enero 14 2006

Hong Kong- Sampung taon Ito ang nagtulak sa libu-libong mga magsasaka mula sa iba’t panig ng daigdig na dumagsa sa Hong Kong kamakailan para magprotesta laban sa ika-6 na Ministerial Conference ng WTO (World Trade Organization). Sinasabing pinakamalala ang naging epekto ng mga kasunduan ng WTO sa mga magsasaka, mayorya ng populasyon sa mga mahihirap na bansa katulad ng Pilipinas.

Ang WTO ang multilateral na institusyong nagpapairal at nagpapalaganap ng liberalisasyon sa kalakalan ng mga produkto at serbisyo. Nakapaloob dito ang Pilipinas at halos lahat ng mga bansa sa mundo.

Tampulan ng kritisismo ang WTO dahil pinagsisilbihan lang umano nito ang interes ng mga malalaking korporasyon sa mga mayayayamang bansa na pinangungunahan ng Estados Unidos.
Halimbawa, sa larangan ng agrikultura, sa pamamagitan ng AoA (Agreement on Agriculture) ng WTO malayang ginagawang tambakan ng mga labis na produktong agrikultural ng US at iba pang mauunlad ng bansa ang mga mahihirap na bansa. Nagdudulot ito ng kawalan ng hanapbuhay sa kanayunan.

Bagaman ipinangako ng WTO na makapag-aangkat din ang mga mahihirap na bansa sa mga mayayamang bansa, patuloy na pinoproteksiyunan ng US at iba pang mauunlad na bansa ang kanilang agrikultura sa pamamagitan ng matataas na subsidyo. Samantalang sa mga mahihirap na bansa, matagal nang tinanggal ng mga gobyerno ang subsidyo sa agrikultura at ibinaba ang taripa para sa madulas na pagpasok ng mga murang produkto mula sa mayayamang bansa. Tinatayang $6.6 bilyon kada taon ang nawawala sa mga mahihirap na bansa dahil sa pagkalugi ng lokal na agrikultura dulot ng AoA.

Dahil sa hindi pantay na kalakalang ipinatutupad ng WTO, umaangal na ang mga gobyerno ng mahihirap na bansa katulad ng India at Brazil, dahil na rin sa pagrereklamo ng kanilang mga mamamayan. Isa ito sa mga dahilan kung bakit nabigo ang mga pag-uusap ng WTO noong 2003 sa ika-5 Ministerial Conference sa Cancun, Mexico, at bahagya lamang ang inusad ng mga pag-uusap nitong Disyembre 2005 sa Hong Kong. Malinaw na ugat ng mga problemang kinakaharap ngayon ng WTO ay ang papalakas na oposisyon ng mga mamamayan ng mundo sa umano’y imperyalistang pandarambong ng mga makakapangyarihang bansang nagpapatakbo sa WTO.
Lugi sa produksiyonSa idinaos na First International Rural People’s Tribunal, hinatulan ng mga magsasaka, manggagawang bukid, mangingisda, at iba pang mga mamamayan mula sa kanayunan ang WTO na maysala sa mga iba’t ibang krimen. Nagbahagi ng mga karanasan ng paghihirap at pang-aapi dulot ng globalisasyon ang mga magsasaka mula sa bansang Pilipinas, India, Malaysia, Pakistan, Indonesia, Hungary, at iba pa.

Inilahad ni Danilo Ramos ng Kilusang Magbubukid ng Pilipinas ang pagdurusang nararanasan ng mga Pilipinong magsasaka. Bukod sa matagal na nilang problema ng kawalan ng lupa at pyudal na pagsasamantala ng mga panginoong maylupa, nadagdagan pa ito ng problema ng pagkalugi sa mga murang inangkat na produktong agrikultural katulad ng palay, mais, gulay, at iba pa.
Ayon nga kay Lita Mariano ng Alyansa ng Magbubukid sa Gitnang Luzon, wala nang ganang magtanim ng palay ang mga magsasaka dahil sa taun-taong pagkaluging natatamasa.
Dahil sa ganitong sitwasyon, bumaba ang ambag ng agrikultura sa gross domestic product ng bansa (naging18% na lang noong 2002 mula sa 28% bago pumasok sa WTO). Dalawang milyong trabaho sa kanayunan din ang nawala noong taong 2000.

Samantala, sa India, libu-libong magsasaka ang nagpapakamatay dahil sa kawalan ng pag-asang bubuti pa ang kanilang hikahos na kalagayan, pahayag ni P. Chennaiah ng Andhra Pradesh Agricultural Workers Union. Karamihan ng mga magsasaka sa India ay baon sa utang dahil na rin sa papataas na presyo ng mga komersiyal na binhi, pataba, at pestisidyo.

Doble naman ang paghihirap ng mga magsasakang kababaihang Dalit, ang pinakamababang sangay sa caste system ng India, ayon kay Fatima Burnad ng Society for Rural Education. Karamihan sa mga kababaihang magsasakang Dalit ang nagtatrabaho sa napakababang sahod sa mga plantasyon ng bulaklak pang-eksport. Dahil walang makain at hindi mapag-aral ang kanilang mga anak, marami sa mga kababaihan ang napipilitang magtungo sa mga siyudad at doon natutulak sa prostitusyon.

Hindi lang ang mga magsasaka mula sa mahihirap na bansa sa Asya ang nasasalanta ng WTO. Inilahad ni Gazol Varga, lider-magsasaka sa Hungary, kung paano nalulugi ang agrikultura maging sa mga maliliit na industriyalisadong bansa sa Europa dahil sa kumpetisyon mula sa mas mauunlad na bansa. Sinabi pa ni Varga na napupunta lamang sa kamay ng mayayamang magsasaka at malalaking agri-business ang lupa, kapital, at subsidyong ipinagkakaloob ng gobyerno.

Mababang pasahod

Samantala, nagbuklod ang mga manggagawang bukid ng mundo sa ilalim ng bagong tatag na CAWI (Coalition of Agricultural Workers International) na kontra rin sa WTO. Ayon sa CAWI, ang trabaho sa bukid ang pinakamababang pinasasahod na uri ng trabaho. Mahigit 40% ng mga manggagawa sa mundo ay manggagawang-bukid at sila ang pinakaaping mga mamamayan sa kasalukuyan.

Ikinuwento ni Cynthia Deduro ng NFSW (National Federation of Sugar Workers) kung paano nagtitiis sa sahod na mula P25 hanggang P150 kada araw ang mga sakada sa Negros, na binibigyan lang ng apat hanggang limang araw kada linggo para magtrabaho.

Sa pag-aaral ng NFSW, 50 porsiyento lamang ng mga anak ng mga sakada ang nakakatuntong sa elemantarya, 20 porsiyento sa hayskul, at 1 porsiyento lang sa kolehiyo.Ayon naman kay Sukarman ng Perbunni, unyon ng mga manggagawang bukid sa Indonesia, kasuwal lamang ang karamihan sa mga manggagawa bukid sa plantasyon ng palm oil sa Sumatra kaya’t umaabot lang sa US$1 kada araw ang sahod at walang benepisyo. Dinadahas pa umano ng manedsment at gobyerno ang mga lider-manggagawa na nagtatayo ng unyon.

Samantala, ipinakita ni Nagamah mula sa Tenaganita ang mga sakit na natatamasa ng mahigit 30,000 manggagawang bukid sa plantasyon ng palm oil sa Malaysia dahil sa pestisidyong pinapagamit sa kanila.

Nagsalita din si Fe Pelletero, mula sa komunidad sa Davao del Sur, kung paano pinalalawak ng mga dayuhang agro-korporasyon ang kanilang lupaing pinagtataniman ng mga produktong pang-eksport katulad ng pinya at saging. Nagdurusa ang mga magsasakang inagawan ng lupa at mga manggagawang-bukid na nalalason sa gamit na pestisidyo ng mga plantasyon.

Nawasak na kapaligiran

Bukod sa AoA, nilalabanan din ng mga magsasaka ang kasunduang TRIPS o (Trade-Related Intellectual Property Rights) ng WTO. Sa ilalim ng TRIPS, inaangkin ng mga dayuhang agro-korporasyon ang mga binhi at iba pang genetic resources ng mga magsasaka.

Sa paglalako ng mga agro-korporasyon ng mga komersiyal na high-yielding varieties o genetically-modified na binhi sa mga magsasaka, nawawasak ang paggamit ng mga ito ng tradisyonal na binhi. Tinatali rin ang mga magsasaka sa pagbili ng mga mahal na binhi kaakibat ang kemikal na pataba at pestisidyo. Bukod sa pinatitindi nito ang kahirapan ng mga magsasaka, nakakalason din ng kalusugan, lupa at kapaligiran ang mga nasabing mapanganib na teknolohiya sa agrikultura.

Sa ginanap na porum hinggil sa TRIPs, nangako ang mga magsasaka na paiigtingin nila ang pagtutol sa WTO kasabay ng pagsisigurong pangangalagaan ang mga tradisyonal na binhi at kagawian sa pagsasaka.

Dahil sa malaon nang paghihirap sa ilalim ng iisang sistema, walang ibang direksiyong tinahatahak ngayon ang mga magsasaka ng mundo kundi ang patungo sa pagkakaisa at paglaban. Ipinarating sa mundo ng mga magigiting na magsasakang lumahok sa pagkilos kontra WTO na may lumalakas na daing ang mga milyun-milyong inaakalang nananahimik lamang sa mga bukirin.ng paghihirap.